Opowieść dziesiąta – Piękne zwyczaje
Od opowiadania do czytania, czyli literatura dziecięca nie jest za trudna dla dziecka
Czy znacie uroczy wiersz Czesława Janczarskiego:
Słonko ma bardzo piękne zwyczaje:
mówi “dzień dobry”, gdy rano wstaje.
A drzewa, lśniące rosą nad ranem,
szumią “dzień dobry, słonko kochane”…
Czyż do pięknych zwyczajów nie należy także czytanie dzieciom książek? Oczywiście TAK.
Logopedzi dołączają się do powszechnych poglądów na temat wartości książek we wspomaganiu rozwoju mowy. Czytając dzieciom wspieramy ich umiejętności językowe, bogacimy słownictwo, zachęcamy do zadawania pytań i dajemy najlepsze z możliwych wzorców językowych. Ale co zrobić, gdy mowa dziecka nie rozwija się w sposób oczekiwany? Wielu rodziców chciałoby czytać swoim dzieciom, ale… jak?
Dzieci z zaburzeniami językowymi mierzą się z wieloma trudnościami i ograniczeniami. Literatura dziecięca jest dla nich mało dostępna. Tekst czytany bywa trudny dla wszystkich dzieci (ileż to niezrozumiałych słów dla współczesnych dzieci jest w wierszach Tuwima czy Brzechwy!) ale jest DOSTĘPNY. I właśnie o dostępność literatury dziecięcej warto się postarać dla wszystkich dzieci!!!
-
Więc po pierwsze: wybór literatury – na początek szukajmy tekstów (najlepiej wierszowanych), które możemy treściowo przybliżyć dzieciom. Zerknijcie do propozycji Świata Opowiadanego – wśród wydanych 46 scenariuszy obrazkowych sześć stanowi terapeutyczne adaptacje literackie: jest więc Żuk i Biedronka (J. Brzechwa), Dzik (J. Brzechwa), Paweł i Gaweł (A. Fredro), Tadek Niejadek (W. Chotomska), Piękne Zwyczaje (Cz. Janczarski), Idzie niebo ciemną nocą (E. Szelburg-Zarębina)
-
Po drugie: opowiadanie – przełożenie treści literackich na język mowy opowieściowej pozwala dzieciom na ich rozumienie w sferze emocji i oswojeni treści. Taka orientacja sprawi, że oryginalny tekst literacki „zabrzmi znajomo”.
-
Po trzecie: czytanie – dzieci chętniej skupiają uwagę na tekście oswojonym. Z czasem będą też chętniej słuchały czytania nawet, jeśli nie w pełni zrozumieją czytane treści. Pamiętajcie, że czytanie wierszy to także okazja do osłuchania się z melodią mowy. Jeśli dziecko jest małe lub słabo koncentruje uwagę postępujcie według kolejności:
-
opowiadajcie
-
łączcie opowiadanie z czytaniem
-
czytajcie tylko fragmenty
-
przeczytajcie całość😊
-
Po czwarte: kompletowanie biblioteczki – szukajcie książek wartościowych z pięknymi ilustracjami i dobrym tekstem. Dostosowanymi do potrzeb i zainteresowań Waszych dzieci. Niech poznają klasykę wierszy Tuwima, Brzechwy, Janczarskiego, Gellner i Chotomskiej. Zerknijcie też do recenzji współczesnej serii Kicia Kocia (w zakładce Recenzje), a także do strefy rodzica, tam znajdziecie podpowiedzi i rekomendacje.
Na obrazkach scenariusza Świata Opowiadanego pokazana jest droga słoneczka od wschodu do zachodu, od rana do wieczora. Do opowiadania, zrozumienia harmonii przyrody i zachwytu nad wierszem!
Czytajcie dzieciom książki! Nawet jeśli nie jest to łatwe. Bądźcie cierpliwi i szukajcie drogi. Przekazujcie dzieciom „piękne zwyczaje”.
Opowieść: Dobre zwyczaje;
źródło: D. Szubstarska przy współpracy B. Bednarskiej; Nowy Świat Opowiadany; Wyd. Harmonia 2015
Dorota Szubstarska – specjalistka surdologopedii