Menu

adminFuFo

About adminFuFo

https://metodadin.pl/test

Posts by :

Agugu, Akuku, Gadu gadu – seria książeczek dla dzieci

7.recenzja glowne

Seria książeczek autorstwa Anny Trawki (pedagoga, logopedy, autorki bloga Nebule) to absolutny “must have” rodzica małego dziecka, ale i terapeuty zajmującego się wspieraniem rozwoju mowy (w tym zajmującego się opóźnionym rozwojem mowy oraz rozwijaniem mowy u dzieci z wadą słuchu). Książeczki – Agugu, Akuku, Gadu gadu wspomagają rozwój mowy na różnych etapach.

Agugu – dla najmłodszych

Pierwsza część – Agugu, zawiera obrazki oraz wyrazy dźwiękonaśladowcze. Cóż w tym odkrywczego? Okazuje się, że sporo! Autorka dopracowała każdy szczegół, od doboru słownictwa po rysunki. Białe tło, obrys obrazków mocną linią i brak dodatkowych rozpraszających elementów to świetna alternatywa dla dostępnych na rynku pomocy, które niestety oferują za dużo bodźców. W tych książkach grafika jest dostosowana do percepcyjnych możliwości dziecka i skupia się na tym, co najważniejsze. Warto wspomnieć, że w myśl idei Montesori – zwierzęta są przedstawione w sposób realny – pies siedzi, a nie np. jedzie na rowerze w czapeczce na głowie. Książeczki dają możliwość aktywnego czytania, wchodzenia w interakcje, kształtowania protodialogu – “Zobacz tu jajo. Lubisz jajo? Lubisz jajo, mniam, mniam. Am, am, jakie dobre!”. Oprócz zwierzątek jest również obrazek telefonu, który niestety jest za często używany w obecności dzieci lub przez same dzieci, aczkolwiek w tych czasach to jeden z bardziej rozpoznawalnych przedmiotów. Do zabawy można użyć zabawkowego telefonu i pobawić się w “halo, halo?” (telefon jako przedmiot do prowadzenia rozmowy, bez eksponowania innych funkcji). W ten sposób nie tylko rozwijamy mowę, ale wspieramy kontakt, podajemy dziecku wzorce do budowania dialogu (naprzemienność w rozmowie), kształtujemy prozodię mowy (melodia, akcent, rytm mowy) – słowa “halo, halo” – zazwyczaj mówimy śpiewnie, modelujemy głosem pytanie -halo, kto tam?”. To bardzo ważne! Dziecko zanim rozumie słowa, posiłkuje się rozumieniem melodii i tonu głosu w rozumieniu sytuacji.

Akuku – rozwijamy mowę

Następna książeczka pt. A kuku, prezentuje kolejny etap rozwoju. Wprowadza czasowniki, a dobór słownictwa również nie jest tu przypadkowy. W książeczce znajdziemy m.in. płaczące dziecko, mamę, które przytula (“tuli tuli”) oraz chłopca, który mówi “nie!” – wszystko dość bliskie dziecku w tym wieku. W tym momencie pragnę podkreślić rolę aktywnego czytania – dziecko rozwija mowę kiedy w parze idą emocje – nie tylko oglądamy obrazki, ale i działamy np. tulimy się z dzieckiem, tulimy lalę i misia – uczymy słów w praktyce. Rozwijamy sytuację z obrazka w zależności od potrzeb i możliwości – mniejsze dziecko – “robimy aja aja” – głaszcząc rodzica. Starsze dziecko pytamy czy lubi się przytulać, czy przytuli teraz lalę czy pieska – przy okazji utrwalamy inne słowa.

Gadu gadu – skarbnica zabaw

Ostatnia część nosi tytuł Gadu gadu – zawiera mniej i bardziej znane wierszyki, rymowanki oraz ilustracje. Każda z nich tworzy okazję do zabawy ruchowej, słuchowej, paluszkowej, do ćwiczenia orientacji w schemacie ciała, do budowania kontaktu, również wzrokowego. Odpowiedni dobór materiału wyrazowego oraz obrazkowego sam narzuca pomysły do wielu zabaw. Zauważyłam, że rodzice czytając książkę z dzieckiem od razu wpadają na pomysły aktywności.

 

 

Czy polecam?

Książeczki Ani Trawki wpisują się w nurt bliskiego mi i w moim odczuciu skutecznego, holistycznego podejścia do rozwoju mowy dzieci. Mogę z czystym sumieniem polecić je świadomym rodzicom poszukującym inspiracji oraz logopedom i terapeutom pracującym nad rozwojem systemu językowego u swoich pacjentów.

Agata Potrykus-Jodel

Surdologopeda

Bibliografia:

A. Trawka, Akuku, Agugu, Gadu, Gadu, Wyd. Nebule, 2020

Seria książeczek autorstwa Anny Trawki (pedagoga, logopedy, autorki bloga Nebule) to absolutny “must have” rodzica małego dziecka, ale i terapeuty zajmującego się wspieraniem rozwoju mowy (w tym zajmującego się opóźnionym rozwojem mowy oraz rozwijaniem mowy u dzieci z wadą słuchu). Książeczki – Agugu, Akuku, Gadu gadu wspomagają rozwój mowy na różnych etapach.

Agugu – dla najmłodszych

Pierwsza część – Agugu, zawiera obrazki oraz wyrazy dźwiękonaśladowcze. Cóż w tym odkrywczego? Okazuje się, że sporo! Autorka dopracowała każdy szczegół, od doboru słownictwa po rysunki. Białe tło, obrys obrazków mocną linią i brak dodatkowych rozpraszających elementów to świetna alternatywa dla dostępnych na rynku pomocy, które niestety oferują za dużo bodźców. W tych książkach grafika jest dostosowana do percepcyjnych możliwości dziecka i skupia się na tym, co najważniejsze. Warto wspomnieć, że w myśl idei Montesori – zwierzęta są przedstawione w sposób realny – pies siedzi, a nie np. jedzie na rowerze w czapeczce na głowie. Książeczki dają możliwość aktywnego czytania, wchodzenia w interakcje, kształtowania protodialogu – “Zobacz tu jajo. Lubisz jajo? Lubisz jajo, mniam, mniam. Am, am, jakie dobre!”. Oprócz zwierzątek jest również obrazek telefonu, który niestety jest za często używany w obecności dzieci lub przez same dzieci, aczkolwiek w tych czasach to jeden z bardziej rozpoznawalnych przedmiotów. Do zabawy można użyć zabawkowego telefonu i pobawić się w “halo, halo?” (telefon jako przedmiot do prowadzenia rozmowy, bez eksponowania innych funkcji). W ten sposób nie tylko rozwijamy mowę, ale wspieramy kontakt, podajemy dziecku wzorce do budowania dialogu (naprzemienność w rozmowie), kształtujemy prozodię mowy (melodia, akcent, rytm mowy) – słowa “halo, halo” – zazwyczaj mówimy śpiewnie, modelujemy głosem pytanie -halo, kto tam?”. To bardzo ważne! Dziecko zanim rozumie słowa, posiłkuje się rozumieniem melodii i tonu głosu w rozumieniu sytuacji.

Akuku – rozwijamy mowę

Następna książeczka pt. A kuku, prezentuje kolejny etap rozwoju. Wprowadza czasowniki, a dobór słownictwa również nie jest tu przypadkowy. W książeczce znajdziemy m.in. płaczące dziecko, mamę, które przytula (“tuli tuli”) oraz chłopca, który mówi “nie!” – wszystko dość bliskie dziecku w tym wieku. W tym momencie pragnę podkreślić rolę aktywnego czytania – dziecko rozwija mowę kiedy w parze idą emocje – nie tylko oglądamy obrazki, ale i działamy np. tulimy się z dzieckiem, tulimy lalę i misia – uczymy słów w praktyce. Rozwijamy sytuację z obrazka w zależności od potrzeb i możliwości – mniejsze dziecko – “robimy aja aja” – głaszcząc rodzica. Starsze dziecko pytamy czy lubi się przytulać, czy przytuli teraz lalę czy pieska – przy okazji utrwalamy inne słowa.

Gadu gadu – skarbnica zabaw

Ostatnia część nosi tytuł Gadu gadu – zawiera mniej i bardziej znane wierszyki, rymowanki oraz ilustracje. Każda z nich tworzy okazję do zabawy ruchowej, słuchowej, paluszkowej, do ćwiczenia orientacji w schemacie ciała, do budowania kontaktu, również wzrokowego. Odpowiedni dobór materiału wyrazowego oraz obrazkowego sam narzuca pomysły do wielu zabaw. Zauważyłam, że rodzice czytając książkę z dzieckiem od razu wpadają na pomysły aktywności.

 

 

Czy polecam?

Książeczki Ani Trawki wpisują się w nurt bliskiego mi i w moim odczuciu skutecznego, holistycznego podejścia do rozwoju mowy dzieci. Mogę z czystym sumieniem polecić je świadomym rodzicom poszukującym inspiracji oraz logopedom i terapeutom pracującym nad rozwojem systemu językowego u swoich pacjentów.

Agata Potrykus-Jodel

Surdologopeda

Bibliografia:

A. Trawka, Akuku, Agugu, Gadu, Gadu, Wyd. Nebule, 2020

Opowieść siódma – Smutna Jabłonka

Psychologia7

O smutku, który czasem się przydarza i radości dzielenia się

„Smutna jabłonka w ogrodzie stała,

Ciężkie od jabłek gałęzie miała,

Przyszedł miś, jeżyk, dziewczynka mała.

Jabłonka wszystkie jabłka oddała.

Teraz wesoło szumi listkami,

A wszyscy cieszą się jej darami!”

Historia jabłonki, to opowieść o smutku i radości; o braniu i dawaniu.

Smutek…

Tak, jak smutek był potrzebny jabłonce, tak też bywa potrzebny naszym dzieciom. Nie chodzi o to, żeby szybko zaspokajać potrzeby dziecka. Np. kiedy dziecko płacze z powodu utraty ulubionego zwierzątka, to jest to normalne. Postaraj się nie pocieszać go, obiecując mu natychmiast kupno nowego, tylko pozwól przeżyć smutek. Posiedź z nim, wysłuchaj go, przytul go, po prostu bądź przy nim.

Danie dziecku możliwości przeżycia smutku, uczy je radzenia sobie z nim. W przyszłości kiedy spotka je smutek, nie przerazi się, tylko będzie umiało go znieść.

Radość…

„Po deszczu zawsze wychodzi słońce”, które tym bardziej potrafi nas ucieszyć, im dłużej na nie czekaliśmy. Podobnie się czujemy, kiedy po przykrych sytuacjach, następuje odmiana losu i pojawiają się powody do radości. Wtedy radość nas wypełnia i przeżywamy ją całym sobą.

Dzielenie się…

Jabłonka miała powody do smutku. Jej gałęzie były ciężkie od jabłek. Potrzebowała pomocy. W jej otoczeniu znalazła się dziewczynka i zwierzątka, które potrzebowały jabłek. Te dwie potrzeby się spotkały. Wyszły sobie naprzeciw. Jabłonka rozdała swoje jabłka i to przyniosło jej ulgę, była z tego powodu szczęśliwa. Dziewczynka i zwierzątka dziękowały jabłonce, co zwielokrotniło jej radość.

Jak ważne jest to, że zwierzątka i dziewczynka chciały i potrzebowały jabłek od jabłonki. Nie zawsze potrafimy zobaczyć, że ktoś chce nam coś ofiarować. Nie potrafimy brać od innych, wolimy dawać. Tymczasem branie, też jest sztuką. Przyjęcie czegoś od innych wywołuje w nas opory. Czasem bronimy się ze wszystkich sił, żeby czegoś nie wziąć. Uważamy, że biorąc stajemy się egoistami, a nie chcemy tak o sobie myśleć. Wydaje nam się, że tylko dawanie świadczy o naszej wspaniałomyślności. Tymczasem biorąc, możemy okazać wdzięczność.



Najlepszym sposobem uczenia dzieci, jest dawanie im dobrego przykładu. W życiu codziennym mamy wiele okazji do tego. Dzieci, często robią dla nas różne prezenty w postaci rysunków, laurek, prac plastycznych, a my czasami chowamy je do szuflady albo podziękujemy zdawkowo, albo co gorsza wyrzucamy takie dziecięce podarunki. A przecież to jest bardzo dobra sytuacja do pokazania, jak można się zachować. Jaką to ma wartość dla nas, a jednocześnie dla dziecka. Powiedzenie – Dziękuję Ci Kasiu za rysunek, który dla mnie zrobiłaś, widzę tu mały domek, obok domku drzewo, które ma dużo jabłek i jeszcze kwiatki i słoneczko. Twoja uwaga jest dziecku bardzo potrzebna. Jest ona okazaniem wdzięczności dziecku. I jednocześnie piękną lekcją wdzięczności.

Jabłonka w naszej opowieści zaszumiała na końcu dziękuję… I to był szum pełen radości😊

 

Opowieść: Smutna Jabłonka;
źródło: D. Szubstarska przy współpracy B. Bednarskiej; Nowy Świat Opowiadany; Wyd. Harmonia 2015

Więcej podpowiedzi w załączniku PDF

Urszula Miłejszo – psycholog

Kinga Wasila – psycholog

 

LOGOPEDYCZNA SAKIEWKA SKARBÓW

6.sakiewka

Wyjątkowo wszechstronna gra logopedyczna wydawnictwa KOMLOGO

W teorii może być to zwykłe nazywanie obrazków i wykonywanie ćwiczeń. Ale tylko w teorii, bo każdy logopeda, który pracował z dziećmi w wieku przedszkolnym wie, że aby zainteresować i zachęcić dziecko do pracy potrzeba znacznie więcej. Już pierwsze zdanie w instrukcji przekonuje, że mamy do czynienia z grą, która wciągnie nie tylko dzieci, ale również terapeutę. I na pewno nie będzie nudno.

„Sposób użycia niniejszego zestawu zależy oczywiście od Państwa pomysłowości i wyobraźni.”1

Możliwość wprowadzania dowolnych modyfikacji, wszechstronność oraz poprawność merytoryczna to trzy cechy, które cenię najbardziej w pomocach terapeutycznych. Chociaż „Logopedyczna sakiewka skarbów” nie jest to grą idealną (ale czy taka gra istnieje?), to z całą pewnością wyróżniają ją wśród innych gier właśnie te trzy aspekty:

  1. Historia o skarbie, woreczek skrywający tajemnicę i kilkadziesiąt różnych obrazków, które możemy dobrać do potrzeb dziecka.

  2. Gra sprawdzi się podczas terapii m.in. dyslalii, opóźnionego rozwoju mowy, czy u dzieci z wadą słuchu.

  3. Świetnie napisany wstęp, zwracający uwagę na to, jak pracować z dzieckiem oraz szczegółowo opisane wykonanie każdego z kilkudziesięciu proponowanych ćwiczeń.

TEORTEYCZNIE, czyli… krótko o samej grze

Pudełko zawiera aż 108 żetonów. 86 z nich to żetony z obrazkami symbolizującymi ćwiczenia, pozostałe natomiast to monety (ćwiczenia wymyślane przez dziecko dla prowadzącego). Na rewersie każdego z żetonów znajduje się numer (ułatwiający odnalezienie opisu zadania) oraz kolorowe oznaczenie kategorii.

Moduły ćwiczeń to m.in. ćwiczenia słuchowe, oddechowe, języka, prawidłowego połykania, rozciągające wędzidełko podjęzykowe (jest to jedyny taki błąd merytoryczny w instrukcji, ponieważ żadnymi ćwiczeniami trwale nie rozciągniemy wędzidełka2), ćwiczenia warg, żuchwy, policzków, podniebienia miękkiego i pierścienia zwierającego gardło oraz ćwiczenia przygotowujące narządy artykulacyjne do wywołania, korekcji oraz utrwalania wszystkich głosek. Duży plus dla autorów za różnorodność ćwiczeń oraz świetne wprowadzenie teoretyczne w instrukcji. Minus za grafikę, bo obrazki są malutkie i chociaż dla dzieci są czytelne, to mi osobiście ten styl nie przypadł do gustu.

PRAKTYCZNIE, czyli… co i jak ćwiczymy

Zabawa wymaga od prowadzącego pewnego wysiłku, aby stworzyć odpowiedni nastrój. Autorzy proponują opowieść o pirackim skarbie, który skrywa tytułowa sakiewka (dołączony do gry płócienny, solidny woreczek). Jeszcze zanim rozpoczniemy właściwą rozgrywkę możemy wprowadzać ćwiczenia kompetencji komunikacyjnych: umiejętność słuchania, naprzemienność w rozmowie, zabawa w poszukiwanie woreczka i rozumienie poleceń, budowanie opisów (kiedy to terapeuta musi szukać ukrytej przez dziecko sakiewki) oraz wiele innych możliwości. Później już pozostaje nam losowanie żetonów i wykonywanie ćwiczeń z modułów, oczywiście nadal pozostając w klimacie „odkrywania skarbów”.

MODYFIKACJE, czyli… gdy chcemy trochę inaczej

Często tworzę z sakiewki „planszówkę”: rozkładam na końcach stołu obrazki wysp (narysowane, zalaminowane). Między wyspami układam „szlak” z wybranych żetonów, ułożonych obrazkami do dołu. Startujemy z pustej wyspy rzucając kostką i poruszamy pionek o tyle żetonów, ile wypadnie oczek. Odwracamy żeton, na którym stanął pionek i wykonujemy ćwiczenie. Wygrywa ten, kto dotrze na drugą wyspę i zbierze najwięcej monet (wręczanych za poprawne wykonywanie zadań). Po drodze są oczywiście przygody, takie jak atak piratów i wielki sztorm, które uatrakcyjniają rozgrywkę, a do akcji wkraczają rekwizyty: papuga, złote monety oraz szkatułka ze skarbem!

PODSUMOWANIE, czyli… czy warto?

Gra w podstawowej wersji to przede wszystkim „ćwiczenia w terapii dyslalii w pigułce”. Zostały w niej zebrane podstawowe ćwiczenia, wykorzystywane głównie w terapii dzieci przedszkolnych. Jeśli jednak trochę poruszymy wyobraźnię (swoją i dziecka), możemy stworzyć przy jej pomocy świetne zajęcia rozwijające komunikację i wykorzystać ją do wprowadzenia czy utrwalenia dowolnego zagadnienia, na którym nam w danym momencie zależy. Polecam!

Logopedyczna sakiewka skarbów, wyd. KOMLOGO

Michalina Bohdan -surdologopeda

1 J. Kośla, Instrukcja do gry „Logopedyczna sakiewka skarbów” Wyd. Komlogo, 2012

2 M. Ośko, Stymulacja obszaru jamy ustnej przed i po zabiegu frenulotomii, Przewodnik dla specjalistów pacjentów ankyloglosyjnych, www.mfs-poland.com, 14.09.2020r.

Wyjątkowo wszechstronna gra logopedyczna wydawnictwa KOMLOGO

W teorii może być to zwykłe nazywanie obrazków i wykonywanie ćwiczeń. Ale tylko w teorii, bo każdy logopeda, który pracował z dziećmi w wieku przedszkolnym wie, że aby zainteresować i zachęcić dziecko do pracy potrzeba znacznie więcej. Już pierwsze zdanie w instrukcji przekonuje, że mamy do czynienia z grą, która wciągnie nie tylko dzieci, ale również terapeutę. I na pewno nie będzie nudno.

„Sposób użycia niniejszego zestawu zależy oczywiście od Państwa pomysłowości i wyobraźni.”1

Możliwość wprowadzania dowolnych modyfikacji, wszechstronność oraz poprawność merytoryczna to trzy cechy, które cenię najbardziej w pomocach terapeutycznych. Chociaż „Logopedyczna sakiewka skarbów” nie jest to grą idealną (ale czy taka gra istnieje?), to z całą pewnością wyróżniają ją wśród innych gier właśnie te trzy aspekty:

  1. Historia o skarbie, woreczek skrywający tajemnicę i kilkadziesiąt różnych obrazków, które możemy dobrać do potrzeb dziecka.

  2. Gra sprawdzi się podczas terapii m.in. dyslalii, opóźnionego rozwoju mowy, czy u dzieci z wadą słuchu.

  3. Świetnie napisany wstęp, zwracający uwagę na to, jak pracować z dzieckiem oraz szczegółowo opisane wykonanie każdego z kilkudziesięciu proponowanych ćwiczeń.

TEORTEYCZNIE, czyli… krótko o samej grze

Pudełko zawiera aż 108 żetonów. 86 z nich to żetony z obrazkami symbolizującymi ćwiczenia, pozostałe natomiast to monety (ćwiczenia wymyślane przez dziecko dla prowadzącego). Na rewersie każdego z żetonów znajduje się numer (ułatwiający odnalezienie opisu zadania) oraz kolorowe oznaczenie kategorii.

Moduły ćwiczeń to m.in. ćwiczenia słuchowe, oddechowe, języka, prawidłowego połykania, rozciągające wędzidełko podjęzykowe (jest to jedyny taki błąd merytoryczny w instrukcji, ponieważ żadnymi ćwiczeniami trwale nie rozciągniemy wędzidełka2), ćwiczenia warg, żuchwy, policzków, podniebienia miękkiego i pierścienia zwierającego gardło oraz ćwiczenia przygotowujące narządy artykulacyjne do wywołania, korekcji oraz utrwalania wszystkich głosek. Duży plus dla autorów za różnorodność ćwiczeń oraz świetne wprowadzenie teoretyczne w instrukcji. Minus za grafikę, bo obrazki są malutkie i chociaż dla dzieci są czytelne, to mi osobiście ten styl nie przypadł do gustu.

PRAKTYCZNIE, czyli… co i jak ćwiczymy

Zabawa wymaga od prowadzącego pewnego wysiłku, aby stworzyć odpowiedni nastrój. Autorzy proponują opowieść o pirackim skarbie, który skrywa tytułowa sakiewka (dołączony do gry płócienny, solidny woreczek). Jeszcze zanim rozpoczniemy właściwą rozgrywkę możemy wprowadzać ćwiczenia kompetencji komunikacyjnych: umiejętność słuchania, naprzemienność w rozmowie, zabawa w poszukiwanie woreczka i rozumienie poleceń, budowanie opisów (kiedy to terapeuta musi szukać ukrytej przez dziecko sakiewki) oraz wiele innych możliwości. Później już pozostaje nam losowanie żetonów i wykonywanie ćwiczeń z modułów, oczywiście nadal pozostając w klimacie „odkrywania skarbów”.

MODYFIKACJE, czyli… gdy chcemy trochę inaczej

Często tworzę z sakiewki „planszówkę”: rozkładam na końcach stołu obrazki wysp (narysowane, zalaminowane). Między wyspami układam „szlak” z wybranych żetonów, ułożonych obrazkami do dołu. Startujemy z pustej wyspy rzucając kostką i poruszamy pionek o tyle żetonów, ile wypadnie oczek. Odwracamy żeton, na którym stanął pionek i wykonujemy ćwiczenie. Wygrywa ten, kto dotrze na drugą wyspę i zbierze najwięcej monet (wręczanych za poprawne wykonywanie zadań). Po drodze są oczywiście przygody, takie jak atak piratów i wielki sztorm, które uatrakcyjniają rozgrywkę, a do akcji wkraczają rekwizyty: papuga, złote monety oraz szkatułka ze skarbem!

PODSUMOWANIE, czyli… czy warto?

Gra w podstawowej wersji to przede wszystkim „ćwiczenia w terapii dyslalii w pigułce”. Zostały w niej zebrane podstawowe ćwiczenia, wykorzystywane głównie w terapii dzieci przedszkolnych. Jeśli jednak trochę poruszymy wyobraźnię (swoją i dziecka), możemy stworzyć przy jej pomocy świetne zajęcia rozwijające komunikację i wykorzystać ją do wprowadzenia czy utrwalenia dowolnego zagadnienia, na którym nam w danym momencie zależy. Polecam!

Logopedyczna sakiewka skarbów, wyd. KOMLOGO

Michalina Bohdan -surdologopeda

1 J. Kośla, Instrukcja do gry „Logopedyczna sakiewka skarbów” Wyd. Komlogo, 2012

2 M. Ośko, Stymulacja obszaru jamy ustnej przed i po zabiegu frenulotomii, Przewodnik dla specjalistów pacjentów ankyloglosyjnych, www.mfs-poland.com, 14.09.2020r.

Opowieść szósta – Jaś i Małgosia

Psychologia6

Boję się.., ale dam radę

Jaś i Małgosia wyruszyli do lasu w jasny dzień. Nie przypuszczali, że zastanie ich tam noc i… straaaszna Baba Jaga! W tej bajce są różne emocje: lęk, strach, płacz ale i ciekawość słodkiego domku. Jest też odwaga i spryt. I oczywiście wszystko dobrze się kończy.



W Świecie opowiadanym sięgamy również do klasycznych bajek, które mówią o trudnych treściach w prosty sposób. Jedną z nich jest bajka o Jasiu i Małgosi.

Bajki opowiadane były w czasach daleko „przed internetowych”, kiedy telewizja nie była tak dostępna jak obecnie. Nasze prababki opowiadały wnukom ciekawe historie, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dzieci słuchając, mocno je przeżywały. Wyzwalało to w nich dużo emocji. Często utożsamiały się z bohaterami opowieści. Nabierały wiary w siebie, że będą umiały sobie poradzić, tak jak bohaterowie ulubionych baśni.

Lęki towarzyszą dzieciom od najwcześniejszych lat. Mają prawo być w życiu dziecka i są czymś naturalnym. Niektóre z nich przemijają, a niektóre pozostają na dłużej. Często zależy od naszej reakcji, w co przekształcą się lęki i jak dzieci sobie z nimi poradzą.

Przyjrzyjmy się teraz najczęściej występującym lękom u dzieci. Przedszkolaki boją się ciemności, zwierząt, głośnych dźwięków i burzy. Ale jednym z najbardziej charakterystycznych lęków wczesnego dzieciństwa jest lęk przed opuszczeniem przez rodziców. Mamy z nim do czynienia w sytuacji, kiedy rodzice chcą wyjść wieczorem z domu, a dziecko staje się płaczliwe i niespokojne – nie chce zasnąć. Podobnie jest kiedy zaczyna chodzić do przedszkola i przy rozstaniu głośno protestuje – boi się, że rodzic go nie odbierze. W takich sytuacjach dziecko może płakać, krzyczeć i być agresywne.

Jak reagujemy na lękowe zachowanie dziecka?

Najgorsze, co możemy wówczas zrobić, to zmuszać je do zrobienia tego, czego się boi, straszyć, wyśmiewać, krzyczeć i obwiniać.

Czego dziecko od nas oczekuje?

Najlepsze co możemy zrobić, to być blisko dziecka, przytulić, wysłuchać, okazać zrozumienie. Nie prowokować sytuacji, które wywołują lęki. Nie martwić się, ponieważ lęki przeminą.

Jaś i Małgosia w naszej opowieści przeżyli wiele niebezpiecznych przygód, ale dzięki temu, że byli razem i mogli na siebie liczyć, wzajemnie się pocieszać – poradzili sobie i pokonali złą Babę Jagę.

Opowiadajmy dzieciom baśnie, bajki i historie. Bajka jest dzieciom potrzebna, żeby w trudnej sytuacji pomyślały jak jej bohaterowie „Boję się, ale dam sobie radę!”

 

 

Opowieść: Jaś i Małgosia;
źródło: D. Szubstarska przy współpracy B. Bednarskiej;  Świat Opowiadany; Wyd. Harmonia 2014

 

Więcej podpowiedzi w załączniku PDF

Urszula Miłejszo – psycholog

Kinga Wasila – psycholog

 

Kicia Kocia pomaga rozwijać mowę

4 recenzja

Seria książeczek o Kici Koci Anity Głowińskiej przeznaczona jest dla dzieci od drugiego do szóstego roku życia. W tym okresie bardzo intensywnie rozwija się mowa. Od kliku lat wykorzystuję te książeczki podczas zajęć logopedycznych i polecam rodzicom. Efekty są niezwykłe, dzieci kochają Kicię Kocię, przeżywają jej przygody i jednocześnie doświadczają pięknego, prostego języka, którym posługuje się autorka.

Świat Kici Koci

Bohaterka – jest kotkiem o spersonalizowanym wyglądzie i usposobieniu małej dziewczynki. Dzieci z łatwością utożsamiają się z tą postacią. Świat Kici Koci jest ich światem.

Na ogół ten świat jest bezpieczny i przewidywalny. Kicia Kocia piecze swoje pierwsze ciasteczka, jedzie z mamą na plażę, majsterkuje. Dzieci lubią słuchać opowieści, w których życie toczy się spokojnym rytmem. W tym uporządkowanym obrazie czasami pojawiają się silne emocje i trudne sytuacje. Kicia Kocia jest nieśmiała i nie potrafi nawiązać kontaktu z rówieśnikami, nie chce dzielić się zabawkami. Kicia Kocia znudzona zakupami zachowuje się naprawdę niegrzecznie i musi ponieść konsekwencje. Bohaterka przeżywa lęki – nie może zasnąć, bo w ciemności wszystko wygląda strasznie, a w pokoju na pewno jest potwór! Realne zagrożenie pojawia się, gdy na dworze szaleje burza. Wszystko jednak się dobrze kończy, w trudnych chwilach przychodzi pomoc życzliwych osób dorosłych, powraca spokój i poczucie bezpieczeństwa. Dodatkowym atutem tych książeczek jest spójny przekaz wartości.

Język i ilustracje

Warto zwrócić uwagę na język, który jest komplementarny z ilustracjami. Książeczki są tak napisane, że w naturalny sposób stymulują mowę dziecka. Każda część serii zawiera jeden wątek, który rozwijany jest w klarownej, uporządkowanej narracji. Pewne słowa i zdania, kluczowe dla danej historii, są wyodrębnione z tekstu i zilustrowane. W Kicia Kocia jest chora dziewczynka opowiada o swoim złym samopoczuciu, a jej dolegliwości zostają pokazane na rysunkach. Podobnie przedstawiona jest wizyta u lekarza oraz zakupy w aptece. Przemyślane ilustracje pomagają zrozumieć treść tym dzieciom, których mowa się jeszcze w pełni nie wykształciła. Dziecko ma poczucie, że rozumie mowę, chociaż nie zna jeszcze wielu słów i pojęć. Ulubionych książeczek dzieci mogą słuchać bez końca, jest więc szansa, że poprzez wielokrotne powtarzanie, luki w słownictwie będą się stopniowo zapełniać.

Seria dla młodszych dzieci

Ciekawa jest seria książeczek dla najmłodszych dzieci- Kicia Kocia i Nunuś. Mają one twarde, odporne na działania dziecięcych rączek strony i przekaz językowy dostosowany do małych odbiorców. W książeczce Na spacerze Kicia Kocia daje doskonały przykład moderowania mowy: „Nunuś widzi dzieci w piaskownicy. – Dzidzia, dzidzia! Pac, pac! – woła. – Tak Nunusiu, to są dzieci. Robią babki z piasku – mówi Kicia Kocia.” Kicia Kocia wysłuchuje niedoskonałej jeszcze wypowiedzi braciszka, okazuje zrozumienie, następnie przeformułowuje wypowiedź na poprawnie zbudowane zdanie i taki wzór przekazuje Nunusiowi.

Kicia Kocia nas rodziców i terapeutów instruuje jak rozwijać mowę!

Seria: Kicia Kocia

Autor: Anita Głowińska

Wydawnictwo: Media Rodzina

Barbara Bednarska

surdologopeda

Tak się bawią i śpiewają dzieci

3.recenzja_n

W codziennej praktyce logopedycznej często wykorzystuję piosenki. Zbiorem utworów, po który sięgam najczęściej jest publikacja pod tytułem „TAK SIĘ BAWIĄ I ŚPIEWAJĄ DZIECI” wydana przez gdańskie wydawnictwo Harmonia.

Dlaczego muzyka jest ważnym narzędziem dla logopedy zajmującego się rozwojem mowy dziecka?

Muzyka i śpiew są wszechobecne w życiu każdego człowieka. Pierwsze reakcje dziecka na dźwięki pojawiają się już w łonie matki. Mamy śpiewają swoim małym pociechom rytmicznie je kołysząc. Ich głos oraz znana melodia działa na dzieci uspokajająco. Kilkumiesięczne dziecko zaczyna reagować na rytm znanej piosenki, uśmiecha się, macha rączkami, powtarza samogłoski. Kilkulatek chętnie uczestniczy w zabawach słuchowo-ruchowych. Muzyka jest bliska dziecku, pozytywnie wpływa na jego rozwój poznawczy, społeczny, emocjonalny i językowy. Zjawiska prozodyczne występujące w muzyce takie jak: rytm, tempo, intonacja i akcent przekładają się na prozodię mowy. Warto więc wykorzystać elementy muzyki w terapii logopedycznej.

Czy każdy rodzaj muzyki wpływa pozytywnie na rozwój?

W dzisiejszym świecie muzyka dociera do uszu małego dziecka z różnych źródeł: radia, telewizyjnej reklamy, interaktywnych zabawek. Muzyka staje się wszechobecnym szumem, zatraca swoje stymulujące funkcje. Tempo piosenek kierowanych do dzieci jest bardzo szybkie, a utwór wykonuje zabawna postać o zmienionym komputerowo głosie. Śpiewane słowa stają się dla dziecka niezrozumiałe. Taka muzyka nie ma nic wspólnego z naturalnymi parametrami ludzkiego głosu i w żaden sposób nie doskonali funkcji poznawczych ani umiejętności słuchowych.

Wobec tego, co śpiewać dzieciom?

Odpowiedzią na to pytanie jest publikacja opracowaną przez Józefa Częścika pod tytułem „Tak się bawią i śpiewają dzieci”. Zawiera ona kilkaset piosenek zapisanych na 18 płytach. Utwory dotyczą zainteresowań dziecka, zawierają treści bliskie kilkulatkowi: rodzina, zwierzęta, pory roku, zjawiska przyrodnicze.

W publikacji znajdziemy utwory śpiewane (kiedyś) przez nasze mamy. Wrócimy pamięcią do „Czarnego barana”, postaramy się nie zbudzić starego niedźwiedzia oraz zatańczymy wspólnie z Ojcem Wirgiliuszem. Przypomnimy sobie rymowankę o ślimaku, a także piosenki ludowe śpiewane przez nasze babcie. Maluchom pokażemy zabawy paluszkowe i nauczymy orientacji w schemacie własnego ciała.

Tempo, tematyka, linia melodyczna, a nawet długość trwania utworów jest dostosowana do możliwości percepcyjnych kilkulatka. Dziecko z łatwością będzie mogło zareagować ruchem na rytm piosenki, powtórzyć melodię, zawarte w niej onomatopeje i proste rymowanki.

Teksty piosenek, zabawy paluszkowe oraz wszystkie pląsy zostały opisane w książce. Pod utworami znajdują się propozycja zabaw oraz praktycznie wskazówki do pracy. Niektóre opisane pląsy są znane z naszego dzieciństwa, inne – zupełnie zaskakujące, ale interesujące dzieci!

Podczas przeglądania publikacji uwagę czytelnika przyciągają kolorowe rysunki ilustrujące treść utworów.

Ogromnym atutem niniejszej pozycji jest sposób zapisania piosenek na płytach. Każda płyta dotyczy innego zagadnienia. Takie tematyczne uporządkowanie utworów ułatwia praktyczne wykorzystanie pomocy.

 

Wykorzystanie piosenki w terapii logopedycznej

„Tak się bawią i śpiewają dzieci” to zbiór tak obszerny, że terapeuta z łatwością znajdzie w nim piosenkę nawiązującą do przygotowanego tematu logopedycznych zajęć. Szeroki wybór utworów sprawia, że osoba prowadząca zajęcia może wybrać piosenkę dostosowaną do zainteresowań i możliwości dziecka. Dzięki odpowiednio dobranej piosence logopeda może:

  • uczyć reakcji na rytm;
  • zwracać uwagę na różnice w wysokościach dźwięku;
  • wzbogacać słownictwo;
  • uczyć różnicowania dźwięków;
  • doskonalić pamięć słuchową;
  • rozwijać umiejętność spontanicznej ekspresji muzycznej;
  • doskonalić zdolność autokontroli własnego głosu;
  • kształtować uwagę słuchową;
  • rozwijać koordynację słuchowo-ruchową.

Na zajęciach śpiewam i bawię się z dziećmi!

„Tak się bawią i śpiewają dzieci” to zdecydowanie atrakcyjna pomoc dydaktyczna, którą znajdzie swoje zastosowanie podczas:

– zajęć grupowych stymulujących funkcje słuchowe;

– zajęć dydaktycznych w przedszkolu;

– przedstawień, przedszkolnych wydarzeń;

– codziennej, domowej zabawy z dzieckiem.



Warto śpiewać i bawić się razem z dziećmi!



Surdologopeda

Angelika Szablewska



Częścik J., Tak się bawią i śpiewają dzieci, Gdańsk: Harmonia Universalis, 2016

Źródło obrazków: https://harmonia.edu.pl/pl/p/TAK-SIE-BAWIA-I-SPIEWAJA-DZIECI.-KSIAZKA/1187

W codziennej praktyce logopedycznej często wykorzystuję piosenki. Zbiorem utworów, po który sięgam najczęściej jest publikacja pod tytułem „TAK SIĘ BAWIĄ I ŚPIEWAJĄ DZIECI” wydana przez gdańskie wydawnictwo Harmonia.

Dlaczego muzyka jest ważnym narzędziem dla logopedy zajmującego się rozwojem mowy dziecka?

Muzyka i śpiew są wszechobecne w życiu każdego człowieka. Pierwsze reakcje dziecka na dźwięki pojawiają się już w łonie matki. Mamy śpiewają swoim małym pociechom rytmicznie je kołysząc. Ich głos oraz znana melodia działa na dzieci uspokajająco. Kilkumiesięczne dziecko zaczyna reagować na rytm znanej piosenki, uśmiecha się, macha rączkami, powtarza samogłoski. Kilkulatek chętnie uczestniczy w zabawach słuchowo-ruchowych. Muzyka jest bliska dziecku, pozytywnie wpływa na jego rozwój poznawczy, społeczny, emocjonalny i językowy. Zjawiska prozodyczne występujące w muzyce takie jak: rytm, tempo, intonacja i akcent przekładają się na prozodię mowy. Warto więc wykorzystać elementy muzyki w terapii logopedycznej.

Czy każdy rodzaj muzyki wpływa pozytywnie na rozwój?

W dzisiejszym świecie muzyka dociera do uszu małego dziecka z różnych źródeł: radia, telewizyjnej reklamy, interaktywnych zabawek. Muzyka staje się wszechobecnym szumem, zatraca swoje stymulujące funkcje. Tempo piosenek kierowanych do dzieci jest bardzo szybkie, a utwór wykonuje zabawna postać o zmienionym komputerowo głosie. Śpiewane słowa stają się dla dziecka niezrozumiałe. Taka muzyka nie ma nic wspólnego z naturalnymi parametrami ludzkiego głosu i w żaden sposób nie doskonali funkcji poznawczych ani umiejętności słuchowych.

Wobec tego, co śpiewać dzieciom?

Odpowiedzią na to pytanie jest publikacja opracowaną przez Józefa Częścika pod tytułem „Tak się bawią i śpiewają dzieci”. Zawiera ona kilkaset piosenek zapisanych na 18 płytach. Utwory dotyczą zainteresowań dziecka, zawierają treści bliskie kilkulatkowi: rodzina, zwierzęta, pory roku, zjawiska przyrodnicze.

W publikacji znajdziemy utwory śpiewane (kiedyś) przez nasze mamy. Wrócimy pamięcią do „Czarnego barana”, postaramy się nie zbudzić starego niedźwiedzia oraz zatańczymy wspólnie z Ojcem Wirgiliuszem. Przypomnimy sobie rymowankę o ślimaku, a także piosenki ludowe śpiewane przez nasze babcie. Maluchom pokażemy zabawy paluszkowe i nauczymy orientacji w schemacie własnego ciała.

Tempo, tematyka, linia melodyczna, a nawet długość trwania utworów jest dostosowana do możliwości percepcyjnych kilkulatka. Dziecko z łatwością będzie mogło zareagować ruchem na rytm piosenki, powtórzyć melodię, zawarte w niej onomatopeje i proste rymowanki.

Teksty piosenek, zabawy paluszkowe oraz wszystkie pląsy zostały opisane w książce. Pod utworami znajdują się propozycja zabaw oraz praktycznie wskazówki do pracy. Niektóre opisane pląsy są znane z naszego dzieciństwa, inne – zupełnie zaskakujące, ale interesujące dzieci!

Podczas przeglądania publikacji uwagę czytelnika przyciągają kolorowe rysunki ilustrujące treść utworów.

Ogromnym atutem niniejszej pozycji jest sposób zapisania piosenek na płytach. Każda płyta dotyczy innego zagadnienia. Takie tematyczne uporządkowanie utworów ułatwia praktyczne wykorzystanie pomocy.

 

Wykorzystanie piosenki w terapii logopedycznej

„Tak się bawią i śpiewają dzieci” to zbiór tak obszerny, że terapeuta z łatwością znajdzie w nim piosenkę nawiązującą do przygotowanego tematu logopedycznych zajęć. Szeroki wybór utworów sprawia, że osoba prowadząca zajęcia może wybrać piosenkę dostosowaną do zainteresowań i możliwości dziecka. Dzięki odpowiednio dobranej piosence logopeda może:

  • uczyć reakcji na rytm;
  • zwracać uwagę na różnice w wysokościach dźwięku;
  • wzbogacać słownictwo;
  • uczyć różnicowania dźwięków;
  • doskonalić pamięć słuchową;
  • rozwijać umiejętność spontanicznej ekspresji muzycznej;
  • doskonalić zdolność autokontroli własnego głosu;
  • kształtować uwagę słuchową;
  • rozwijać koordynację słuchowo-ruchową.

Na zajęciach śpiewam i bawię się z dziećmi!

„Tak się bawią i śpiewają dzieci” to zdecydowanie atrakcyjna pomoc dydaktyczna, którą znajdzie swoje zastosowanie podczas:

– zajęć grupowych stymulujących funkcje słuchowe;

– zajęć dydaktycznych w przedszkolu;

– przedstawień, przedszkolnych wydarzeń;

– codziennej, domowej zabawy z dzieckiem.



Warto śpiewać i bawić się razem z dziećmi!



Surdologopeda

Angelika Szablewska



Częścik J., Tak się bawią i śpiewają dzieci, Gdańsk: Harmonia Universalis, 2016

Źródło obrazków: https://harmonia.edu.pl/pl/p/TAK-SIE-BAWIA-I-SPIEWAJA-DZIECI.-KSIAZKA/1187

„SŁOWA W AKCJI” CZYLI MOWA W DZIAŁANIU

2. recenzja

Co się dzieje w mowie a więc czym są „Słowa w akcji”

Język najlepiej poznaje się w działaniu, uaktywniając słowa w codziennej komunikacji.

Pomocą, po którą warto w tym wypadku sięgnąć, są plansze i obrazki zawarte w „Słowach w akcji”. Dziecko, aktywnie nimi operując, uczy się nazywać, rozpoznawać i wykorzystywać poznawane elementy językowe w działaniu. Zaproponowany w „Słowach” zbiór kategorii leksykalnych jest różnorodny: to między innymi meble, ubrania, zwierzęta na łące, w zoo i na podwórku; zabawki, owoce i warzywa. Ilustrowane obrazkami słownictwo i sytuacje nawiązują do scenariuszy „Świata opowiadanego”, przybliżając postaci i zdarzenia z historii o Calineczce, niesfornych kózkach czy jesiennej wyprawie do lasu.

Atut pierwszy: językowa akcja

Zaczyna się więc językowa akcja, w której biorą udział słowa (obrazki nominacyjne) w wielu kontekstach sytuacyjnych (plansze tematyczne). Dzieci mają możliwość wcielania się w różne role, operując przy tym przedstawionymi na obrazkach słowami i dostosowując je do zilustrowanej sytuacji. W przypadku małych dzieci, dopiero wkraczających w język, będą to proste elementy językowe (wyrazy dźwiękonaśladowcze czy proste wyrazy). W przypadku dzieci starszych będą one bardziej skomplikowane, tworząc rozbudowane formy gramatyczne z użyciem czasowników, rzeczowników, przymiotników i przysłówków. Tym samym dzieci rozwijają swoją sprawność językową i – co najważniejsze – komunikacyjną.

Atut drugi: dobra zabawa

Sięgnięcie do zabawy tematycznej jest świetnym zabiegiem dydaktycznym. Ożywienie w zabawie mowy powoduje zaciekawienie jej poszczególnymi elementami, inspiruje do ich łączenia w zależności od kontekstu sytuacyjnego. Ułatwia też zapamiętywanie często trudnych dla dziecka nazw. Gruszka przecież rośnie na drzewie, można ją jeść, ułożyć na talerzu czy pokroić nożem. Początkowo językowa akcja toczy się na planszach, z wykorzystaniem kolorowych obrazków. Potem można ją przenieść na konkretne przedmioty i używając prawdziwych owoców, warzyw i garnków bawić się w sklep, dom, gotowanie. Można też do zabawy włączyć elementy muzykowania, aktywności ruchowej czy plastycznej, rozwijających umiejętności słuchowe, motoryczne i twórcze dziecka.

Atut trzeci: bliskie dziecku sytuacje i słowa

Warto podkreślić trafny dobór słownictwa i sytuacji komunikacyjnych, jaki zawarty został w „Słowach”. Jest on bliski dziecku, jego zainteresowaniom i naturalnej aktywności. Daje też sposobność utrwalenia poznanych środków językowych w codziennym życiu. Zaaranżowane za pomocą obrazków robienie zakupów można przecież doskonale „przećwiczyć” idąc z mamą do sklepu.

Naprawdę warto!

Połączenie „Słów w akcji” ze scenariuszami „Świata opowiadanego” to doskonała pomoc we wspomaganiu rozwoju mowy każdego dziecka. Można ją stosować w przypadku dzieci z głębokimi zaburzeniami w rozwoju języka, a także wówczas, gdy chcemy w mądry i wartościowy sposób pobawić się z naszym maluchem. Gorąco polecam!!!





dr Helena Liwo

specjalista surdologopedii, neurologopeda

Szubstarska D. (2017). Słowa w akcji. Seria obrazków i plansz do wczesnego wspomagania rozwoju mowy. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Co się dzieje w mowie a więc czym są „Słowa w akcji”

Język najlepiej poznaje się w działaniu, uaktywniając słowa w codziennej komunikacji.

Pomocą, po którą warto w tym wypadku sięgnąć, są plansze i obrazki zawarte w „Słowach w akcji”. Dziecko, aktywnie nimi operując, uczy się nazywać, rozpoznawać i wykorzystywać poznawane elementy językowe w działaniu. Zaproponowany w „Słowach” zbiór kategorii leksykalnych jest różnorodny: to między innymi meble, ubrania, zwierzęta na łące, w zoo i na podwórku; zabawki, owoce i warzywa. Ilustrowane obrazkami słownictwo i sytuacje nawiązują do scenariuszy „Świata opowiadanego”, przybliżając postaci i zdarzenia z historii o Calineczce, niesfornych kózkach czy jesiennej wyprawie do lasu.

Atut pierwszy: językowa akcja

Zaczyna się więc językowa akcja, w której biorą udział słowa (obrazki nominacyjne) w wielu kontekstach sytuacyjnych (plansze tematyczne). Dzieci mają możliwość wcielania się w różne role, operując przy tym przedstawionymi na obrazkach słowami i dostosowując je do zilustrowanej sytuacji. W przypadku małych dzieci, dopiero wkraczających w język, będą to proste elementy językowe (wyrazy dźwiękonaśladowcze czy proste wyrazy). W przypadku dzieci starszych będą one bardziej skomplikowane, tworząc rozbudowane formy gramatyczne z użyciem czasowników, rzeczowników, przymiotników i przysłówków. Tym samym dzieci rozwijają swoją sprawność językową i – co najważniejsze – komunikacyjną.

Atut drugi: dobra zabawa

Sięgnięcie do zabawy tematycznej jest świetnym zabiegiem dydaktycznym. Ożywienie w zabawie mowy powoduje zaciekawienie jej poszczególnymi elementami, inspiruje do ich łączenia w zależności od kontekstu sytuacyjnego. Ułatwia też zapamiętywanie często trudnych dla dziecka nazw. Gruszka przecież rośnie na drzewie, można ją jeść, ułożyć na talerzu czy pokroić nożem. Początkowo językowa akcja toczy się na planszach, z wykorzystaniem kolorowych obrazków. Potem można ją przenieść na konkretne przedmioty i używając prawdziwych owoców, warzyw i garnków bawić się w sklep, dom, gotowanie. Można też do zabawy włączyć elementy muzykowania, aktywności ruchowej czy plastycznej, rozwijających umiejętności słuchowe, motoryczne i twórcze dziecka.

Atut trzeci: bliskie dziecku sytuacje i słowa

Warto podkreślić trafny dobór słownictwa i sytuacji komunikacyjnych, jaki zawarty został w „Słowach”. Jest on bliski dziecku, jego zainteresowaniom i naturalnej aktywności. Daje też sposobność utrwalenia poznanych środków językowych w codziennym życiu. Zaaranżowane za pomocą obrazków robienie zakupów można przecież doskonale „przećwiczyć” idąc z mamą do sklepu.

Naprawdę warto!

Połączenie „Słów w akcji” ze scenariuszami „Świata opowiadanego” to doskonała pomoc we wspomaganiu rozwoju mowy każdego dziecka. Można ją stosować w przypadku dzieci z głębokimi zaburzeniami w rozwoju języka, a także wówczas, gdy chcemy w mądry i wartościowy sposób pobawić się z naszym maluchem. Gorąco polecam!!!





dr Helena Liwo

specjalista surdologopedii, neurologopeda

Szubstarska D. (2017). Słowa w akcji. Seria obrazków i plansz do wczesnego wspomagania rozwoju mowy. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

„ŚWIAT OPOWIADANY” – NARRACJE PRZYJAZNE MOWIE

1.recenzja

Kiedy mowa dziecka rozwija się z oporem

Rozwój mowy to fascynujący i zagadkowy proces. W przypadku niemal każdego dziecka ma inny przebieg, zależny od jego indywidualnych predyspozycji czy otoczenia, w jakim na co dzień przebywa. Zdarza się jednak, że językowe nazywanie i rozumienie, jakie konieczne jest w efektywnej komunikacji, nie pojawia się u dziecka w oczekiwanym okresie. Przyczyną tego mogą być poważne zaburzenia np. wada słuchu czy niepełnosprawność intelektualna. Innym czynnikiem mogą stać się warunki środowiskowe wynikające z niskiej stymulacji językowej dziecka. Często ma to miejsce wówczas, gdy „rozmówcą” dziecka staje się komputer, smartfon lub tablet. Konsekwencją takich sytuacji jest opóźniony rozwój mowy polegający na nieharmonijnym nabywaniu umiejętności językowych w stosunku do wieku biologicznego. Mowa dziecka wymaga wówczas dodatkowego wsparcia.

Dorosłe „bajanie” ważne dla rozwoju mowy

Jednym ze sposobów takiej pomocy jest umożliwienie dziecku kontaktu z mową opowieściową. Kto z nas nie pamięta chwil grozy przy słuchaniu bajki o Jasiu i Małgosi, zagubionych w ciemnym lesie i więzionych przez złą Babę-Jagę? Albo losów grymaszącego Tadka-Niejadka, unoszącego się jak piórko nad drzewami. Tego bajania i opowiadania naszych dziadków i rodziców słuchaliśmy z zapartym tchem, często nie rozumiejąc do końca ich treści. Wszystko wydawało się jednak zrozumiałe, bo słyszana opowieść pełna była emocji w głosie dorosłego. My zaś, niecierpliwie wyczekujący jej końca, próbowaliśmy nieporadnie „opowiedzieć” dalsze losy występujących w niej postaci.

Od narracji dorosłego do dialogu z dzieckiem

Propozycją wykorzystania „żywej opowieści” do rozwijania czy też stymulowania mowy małego dziecka jest „Świat opowiadany”. Jego pomysłodawczynią i autorką jest Dorota Szubstarska przy współpracy Barbary Bednarskiej. „Świat opowiadany” to scenariusze obrazkowe, za pomocą których dziecko poznaje przedstawieniową i komunikacyjną funkcję języka. Scenariusze są zbiorem historyjek opartych na tematach zaczerpniętych z bajek, dziecięcych wierszy czy codziennego życia. „Opowiadaczem” jest początkowo dorosły, odkrywający przed dzieckiem kolejne elementy historyjki i stopniowo rozwijający swoją opowieść. Istotne jest przy tym, aby zainteresować dziecko fabułą i nawiązać z nim relację. Pomaga w tym żywa narracja dorosłego, jego mimika, gest, intonacja. Dzięki temu dziecko jest naturalnie włączane w opowieść w dostępny mu sposób – wykrzyknieniem nawiązującym do emocji (Ojej, to Baba-Jaga), wyrazem dźwiękonaśladowczym (Frrr, leci biedronka) czy prostą wypowiedzią (Miś śpi). Zaczyna snuć razem z dorosłym swoją opowieść.

Opowieści bogate językowo

Istotną dla rozwoju mowy wartością zawartych w „Świecie” historyjek jest zróżnicowany materiał językowy, oparty na wspomnianych wcześniej fabułach bajek, narracjach codziennych wydarzeń oraz klasyce literatury dziecięcej. Przybliża to dziecku bogactwo języka – od jego użytkowej do literackiej, często poetyckiej formy. Tematyka scenariuszy jest też bliska dziecku i odwołuje się do jego zainteresowań. To na przykład Jaś i Małgosia, Calineczka, Biedronka i żuk czy Tadek-Niejadek. To także opowieści związane z porami roku, jak choćby ta o jesiennej pogodzie, która nie nastraja do wyjścia z domu. Scenariusze stanowią też nierzadko zachętę do samodzielnego czytania. Zawarte w nich historie, w szczególności bajki, można przecież znaleźć na kartkach książek i pokusić się o rozszyfrowanie ich treści. I jeszcze jedno – te historie inspirują dzieci i dorosłych do podjęcia prób w kreowaniu własnych opowieści.

W klimacie zabawy

Sama fabuła poszczególnych scenariuszy jest pretekstem do wymyślania zabaw językowych, słuchowych, muzycznych, ruchowych i plastycznych. Można w nich wykorzystać instrumenty muzyczne, pomoce plastyczne i gimnastyczne, przedmioty codziennego użytku. Można też użyć odpowiednich do tematu historyjki rekwizytów i pokusić się o odegranie miniprzedstawienia. Ta różnorodność doświadczeń ma znaczenie zarówno dla kształtowania językowych umiejętności dziecka, jak i bogacenia jego wiedzy o świecie i relacjach społecznych. Przede wszystkim jednak klimat zabawy jest niezbędny do uzyskania wspólnej przestrzeni komunikacyjnej z dzieckiem, tak ważnej dla rozwoju mowy.

Przemyślana szata graficzna

Grafika scenariuszy jest minimalistyczna, ale atrakcyjna dla dzieci. Eksponuje najważniejsze zdarzenia poszczególnych opowieści oraz ruch i emocje pojawiających się w nich postaci. Pociąga to za sobą prostotę narracji, dzięki czemu opowiadana historia zrozumiała jest nawet przez najmłodsze dzieci. Umożliwia to naturalne odkrywanie przez dziecko struktury języka, jego elementów i ich sekwencji, a w konsekwencji wprowadza w świat komunikacji językowej.

Świetny przewodnik po krainie mowy

„Świat opowiadany” i jego kontynuacja „Nowy Świat opowiadany”, oba wydane przez gdańskie Wydawnictwo Harmonia, od kilku lat wspaniale wpisują się w katalog pomocy niezbędnych w rozwijaniu mowy dziecka. Ilustrowane historie można wykorzystać na zajęciach logopedycznych czy pedagogicznych, dostosowując zadania do umiejętności językowych i poznawczych dziecka. Sprawdzają się również w domowym spędzaniu czasu z dzieckiem inspirując do wspólnych przeżyć przy językowych opowieściach. Mogę też dodać, że lubią je wszystkie dzieci – od tych najmłodszych, jeszcze „raczkujących” w świecie mowy, przez chłonne wiedzy przedszkolaki aż do bardziej zaawansowanych językowo uczniów. Także dorośli z błyskiem w oku zerkają na kolorowe obrazki i zaczynają snuć opowieść… Do historyjek dołączony jest praktyczny przewodnik, w którym znaleźć można propozycje zabaw opartych na scenariuszach do indywidualnej czy też grupowej pracy z dziećmi. Niezależnie od przyjętej formy zajęć, zawsze wspaniale jest obserwować zasłuchane buzie dzieci i wchodzić z nimi w dialog.

dr Helena Liwo

specjalista surdologopedii, neurologopeda

Szubstarska D. (2014). Świat opowiadany. Scenariusze obrazkowe do zajęć rozwijających mowę z małymi dziećmi od 2. roku życia. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Szubstarska D. (2015). Nowy świat opowiadany. Scenariusze obrazkowe do zajęć rozwijających mowę z małymi dziećmi od 2. roku życia. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Kiedy mowa dziecka rozwija się z oporem

Rozwój mowy to fascynujący i zagadkowy proces. W przypadku niemal każdego dziecka ma inny przebieg, zależny od jego indywidualnych predyspozycji czy otoczenia, w jakim na co dzień przebywa. Zdarza się jednak, że językowe nazywanie i rozumienie, jakie konieczne jest w efektywnej komunikacji, nie pojawia się u dziecka w oczekiwanym okresie. Przyczyną tego mogą być poważne zaburzenia np. wada słuchu czy niepełnosprawność intelektualna. Innym czynnikiem mogą stać się warunki środowiskowe wynikające z niskiej stymulacji językowej dziecka. Często ma to miejsce wówczas, gdy „rozmówcą” dziecka staje się komputer, smartfon lub tablet. Konsekwencją takich sytuacji jest opóźniony rozwój mowy polegający na nieharmonijnym nabywaniu umiejętności językowych w stosunku do wieku biologicznego. Mowa dziecka wymaga wówczas dodatkowego wsparcia.

Dorosłe „bajanie” ważne dla rozwoju mowy

Jednym ze sposobów takiej pomocy jest umożliwienie dziecku kontaktu z mową opowieściową. Kto z nas nie pamięta chwil grozy przy słuchaniu bajki o Jasiu i Małgosi, zagubionych w ciemnym lesie i więzionych przez złą Babę-Jagę? Albo losów grymaszącego Tadka-Niejadka, unoszącego się jak piórko nad drzewami. Tego bajania i opowiadania naszych dziadków i rodziców słuchaliśmy z zapartym tchem, często nie rozumiejąc do końca ich treści. Wszystko wydawało się jednak zrozumiałe, bo słyszana opowieść pełna była emocji w głosie dorosłego. My zaś, niecierpliwie wyczekujący jej końca, próbowaliśmy nieporadnie „opowiedzieć” dalsze losy występujących w niej postaci.

Od narracji dorosłego do dialogu z dzieckiem

Propozycją wykorzystania „żywej opowieści” do rozwijania czy też stymulowania mowy małego dziecka jest „Świat opowiadany”. Jego pomysłodawczynią i autorką jest Dorota Szubstarska przy współpracy Barbary Bednarskiej. „Świat opowiadany” to scenariusze obrazkowe, za pomocą których dziecko poznaje przedstawieniową i komunikacyjną funkcję języka. Scenariusze są zbiorem historyjek opartych na tematach zaczerpniętych z bajek, dziecięcych wierszy czy codziennego życia. „Opowiadaczem” jest początkowo dorosły, odkrywający przed dzieckiem kolejne elementy historyjki i stopniowo rozwijający swoją opowieść. Istotne jest przy tym, aby zainteresować dziecko fabułą i nawiązać z nim relację. Pomaga w tym żywa narracja dorosłego, jego mimika, gest, intonacja. Dzięki temu dziecko jest naturalnie włączane w opowieść w dostępny mu sposób – wykrzyknieniem nawiązującym do emocji (Ojej, to Baba-Jaga), wyrazem dźwiękonaśladowczym (Frrr, leci biedronka) czy prostą wypowiedzią (Miś śpi). Zaczyna snuć razem z dorosłym swoją opowieść.

Opowieści bogate językowo

Istotną dla rozwoju mowy wartością zawartych w „Świecie” historyjek jest zróżnicowany materiał językowy, oparty na wspomnianych wcześniej fabułach bajek, narracjach codziennych wydarzeń oraz klasyce literatury dziecięcej. Przybliża to dziecku bogactwo języka – od jego użytkowej do literackiej, często poetyckiej formy. Tematyka scenariuszy jest też bliska dziecku i odwołuje się do jego zainteresowań. To na przykład Jaś i Małgosia, Calineczka, Biedronka i żuk czy Tadek-Niejadek. To także opowieści związane z porami roku, jak choćby ta o jesiennej pogodzie, która nie nastraja do wyjścia z domu. Scenariusze stanowią też nierzadko zachętę do samodzielnego czytania. Zawarte w nich historie, w szczególności bajki, można przecież znaleźć na kartkach książek i pokusić się o rozszyfrowanie ich treści. I jeszcze jedno – te historie inspirują dzieci i dorosłych do podjęcia prób w kreowaniu własnych opowieści.

W klimacie zabawy

Sama fabuła poszczególnych scenariuszy jest pretekstem do wymyślania zabaw językowych, słuchowych, muzycznych, ruchowych i plastycznych. Można w nich wykorzystać instrumenty muzyczne, pomoce plastyczne i gimnastyczne, przedmioty codziennego użytku. Można też użyć odpowiednich do tematu historyjki rekwizytów i pokusić się o odegranie miniprzedstawienia. Ta różnorodność doświadczeń ma znaczenie zarówno dla kształtowania językowych umiejętności dziecka, jak i bogacenia jego wiedzy o świecie i relacjach społecznych. Przede wszystkim jednak klimat zabawy jest niezbędny do uzyskania wspólnej przestrzeni komunikacyjnej z dzieckiem, tak ważnej dla rozwoju mowy.

Przemyślana szata graficzna

Grafika scenariuszy jest minimalistyczna, ale atrakcyjna dla dzieci. Eksponuje najważniejsze zdarzenia poszczególnych opowieści oraz ruch i emocje pojawiających się w nich postaci. Pociąga to za sobą prostotę narracji, dzięki czemu opowiadana historia zrozumiała jest nawet przez najmłodsze dzieci. Umożliwia to naturalne odkrywanie przez dziecko struktury języka, jego elementów i ich sekwencji, a w konsekwencji wprowadza w świat komunikacji językowej.

Świetny przewodnik po krainie mowy

„Świat opowiadany” i jego kontynuacja „Nowy Świat opowiadany”, oba wydane przez gdańskie Wydawnictwo Harmonia, od kilku lat wspaniale wpisują się w katalog pomocy niezbędnych w rozwijaniu mowy dziecka. Ilustrowane historie można wykorzystać na zajęciach logopedycznych czy pedagogicznych, dostosowując zadania do umiejętności językowych i poznawczych dziecka. Sprawdzają się również w domowym spędzaniu czasu z dzieckiem inspirując do wspólnych przeżyć przy językowych opowieściach. Mogę też dodać, że lubią je wszystkie dzieci – od tych najmłodszych, jeszcze „raczkujących” w świecie mowy, przez chłonne wiedzy przedszkolaki aż do bardziej zaawansowanych językowo uczniów. Także dorośli z błyskiem w oku zerkają na kolorowe obrazki i zaczynają snuć opowieść… Do historyjek dołączony jest praktyczny przewodnik, w którym znaleźć można propozycje zabaw opartych na scenariuszach do indywidualnej czy też grupowej pracy z dziećmi. Niezależnie od przyjętej formy zajęć, zawsze wspaniale jest obserwować zasłuchane buzie dzieci i wchodzić z nimi w dialog.

dr Helena Liwo

specjalista surdologopedii, neurologopeda

Szubstarska D. (2014). Świat opowiadany. Scenariusze obrazkowe do zajęć rozwijających mowę z małymi dziećmi od 2. roku życia. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Szubstarska D. (2015). Nowy świat opowiadany. Scenariusze obrazkowe do zajęć rozwijających mowę z małymi dziećmi od 2. roku życia. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Opowieść czwarta – Zakupy Mikołaja

Logopedia-4

Powtarzamy, powtarzamy, powtarzamy – ale jak powtarzać, żeby się nie nudziło?

We wczesnym wspomaganiu rozwoju językowego jednym z najważniejszych aspektów pracy logopedy i zaleceń dla rodziców (!) jest powtarzanie słów. Czasem nawet próbuje się w sposób naukowy zmierzyć to powtarzanie. Z badań wynika, że dzieci z trudnościami w rozwoju mowy potrzebują wielokrotnie więcej powtórzeń, niż dzieci z naturalnym rozwojem mowy.

Ale powtarzanie jest nudne! A dzieci nudy nie znoszą. Dzieci lubią ruch! 😊 Dlatego dorośli szukają sposobów, żeby powtarzanie nie było nudne. Dla nas takim sposobem jest wprowadzenie AKCJI. Jeśli się coś: dzieje, porusza, zmienia – powtarzanie tych samych słów jest łatwe i… ciekawe!

Akcja nie oznacza czegoś nadzwyczajnego (chociaż w niektórych opowieściach mogą zdarzyć się rzeczy nadzwyczajne!). Dla dzieci akcją jest każde działanie. Jeśli inspiracji poszukamy w codziennym życiu, to do gabinetu logopedycznego lub domowego kącika do ćwiczeń przeniesiemy je łatwo.

Tak jest właśnie w opowieści o zakupach z moim ulubionym bohaterem Mikołajem – ulubionym, bo jego pierwowzorem jest prawdziwy, nadzwyczajny chłopiec na zawsze obecny w moim sercu ♥. W historyjce proste czynności mają swoją narrację. „Przygodą” jest brak miejsca w torbie na wielki i długi por. Mikołaj musi go sam trzymać, pomagając przy tym tacie. Nazwy warzyw powtarzają się wielokrotnie, ale się nie nudzą! Dzieci koncentrują się raczej na owej przygodzie, niż na powtarzaniu nazw.

W naszej opowieściowej filozofii terapeutycznej mamy jeszcze inne sposoby na ciekawe powtarzanie! To seria pomocy o wspólnej nazwie SŁOWA W AKCJI składająca się z siedmiu części obejmujących w sumie aż 20 zakresów tematycznych. Aby utrwalić słownictwo nie musimy mieć nadzwyczajnych środków. Co powiecie na plansze i małe obrazki, które w dowolnych konfiguracjach układamy na planszach? Można za ich pomocą wykonać wiele rozmaitych „czynności” .

Takie działanie ma jeszcze jedną logopedyczną zaletę. Pozwala nam na budowanie prostych konstrukcji składniowych. Plansze są źródłem czasownika, a na małych obrazkach są rzeczowniki. Z ich połączenia powstają zdania. I możemy je powtarzać, powtarzać, powtarzać…. Powtarzanie wcale nie musi być nudne!

Każdy z takich mini scenariuszy to zabawa, której istotą jest AKCJA czyli dzianie się. Mowa dziecka rozwija się w działaniu. Drodzy Rodzice i Terapeuci. Pomyślcie o tych najpierwszych zabawach z dziećmi. Opowiadajcie proste historie. Niech się dzieje NARRACJA- z niej rodzi się język!.

 

Opowieść: Zakupy Mikołaja źródło: D. Szubstarska; Dialog i Narracja czyli co się mieści w opowieści; Wyd. Harmonia 2019

Plansze i obrazki źródło: D. Szubstarska; Słowa w akcji, Warzywa i owoce; Harmonia 2016

 

O serii SŁOWA w AKCJI poczytajcie w załączniku PDF

Dorota Szubstarska – specjalistka surdologopedii

Opowieść dziesiąta – Piękne zwyczaje

Logopedia-10

Od opowiadania do czytania, czyli literatura dziecięca nie jest za trudna dla dziecka

Czy znacie uroczy wiersz Czesława Janczarskiego:

Słonko ma bardzo piękne zwyczaje:

mówi “dzień dobry”, gdy rano wstaje.

A drzewa, lśniące rosą nad ranem,

szumią “dzień dobry, słonko kochane”…

Czyż do pięknych zwyczajów nie należy także czytanie dzieciom książek? Oczywiście TAK.

Logopedzi dołączają się do powszechnych poglądów na temat wartości książek we wspomaganiu rozwoju mowy. Czytając dzieciom wspieramy ich umiejętności językowe, bogacimy słownictwo, zachęcamy do zadawania pytań i dajemy najlepsze z możliwych wzorców językowych. Ale co zrobić, gdy mowa dziecka nie rozwija się w sposób oczekiwany? Wielu rodziców chciałoby czytać swoim dzieciom, ale… jak?

Dzieci z zaburzeniami językowymi mierzą się z wieloma trudnościami i ograniczeniami. Literatura dziecięca jest dla nich mało dostępna. Tekst czytany bywa trudny dla wszystkich dzieci (ileż to niezrozumiałych słów dla współczesnych dzieci jest w wierszach Tuwima czy Brzechwy!) ale jest DOSTĘPNY. I właśnie o dostępność literatury dziecięcej warto się postarać dla wszystkich dzieci!!!

  1. Więc po pierwsze: wybór literatury – na początek szukajmy tekstów (najlepiej wierszowanych), które możemy treściowo przybliżyć dzieciom. Zerknijcie do propozycji Świata Opowiadanego – wśród wydanych 46 scenariuszy obrazkowych sześć stanowi terapeutyczne adaptacje literackie: jest więc Żuk i Biedronka (J. Brzechwa), Dzik (J. Brzechwa), Paweł i Gaweł (A. Fredro), Tadek Niejadek (W. Chotomska), Piękne Zwyczaje (Cz. Janczarski), Idzie niebo ciemną nocą (E. Szelburg-Zarębina)

  2. Po drugie: opowiadanie – przełożenie treści literackich na język mowy opowieściowej pozwala dzieciom na ich rozumienie w sferze emocji i oswojeni treści. Taka orientacja sprawi, że oryginalny tekst literacki „zabrzmi znajomo”.

  3. Po trzecie: czytanie – dzieci chętniej skupiają uwagę na tekście oswojonym. Z czasem będą też chętniej słuchały czytania nawet, jeśli nie w pełni zrozumieją czytane treści. Pamiętajcie, że czytanie wierszy to także okazja do osłuchania się z melodią mowy. Jeśli dziecko jest małe lub słabo koncentruje uwagę postępujcie według kolejności:

  • opowiadajcie

  • łączcie opowiadanie z czytaniem

  • czytajcie tylko fragmenty

  • przeczytajcie całość😊

  1. Po czwarte: kompletowanie biblioteczki – szukajcie książek wartościowych z pięknymi ilustracjami i dobrym tekstem. Dostosowanymi do potrzeb i zainteresowań Waszych dzieci. Niech poznają klasykę wierszy Tuwima, Brzechwy, Janczarskiego, Gellner i Chotomskiej. Zerknijcie też do recenzji współczesnej serii Kicia Kocia (w zakładce Recenzje), a także do strefy rodzica, tam znajdziecie podpowiedzi i rekomendacje.

Na obrazkach scenariusza Świata Opowiadanego pokazana jest droga słoneczka od wschodu do zachodu, od rana do wieczora. Do opowiadania, zrozumienia harmonii przyrody i zachwytu nad wierszem!

Czytajcie dzieciom książki! Nawet jeśli nie jest to łatwe. Bądźcie cierpliwi i szukajcie drogi. Przekazujcie dzieciom „piękne zwyczaje”.

 

Opowieść: Dobre zwyczaje;
źródło: D. Szubstarska przy współpracy B. Bednarskiej; Nowy Świat Opowiadany; Wyd. Harmonia 2015

 

Więcej podpowiedzi w załączniku PDF

Dorota Szubstarska – specjalistka surdologopedii

Load More

Accessibility by WAH